geschreven door Anna Eradus.

Een foto van een moeder en twee dochters. Ze zitten op de bank en zingen een onhoorbaar, driestemmig, Stille Nacht, maar de klank ervan staat bij de oudste, nog levende, dochter in het geheugen gegrift.

De dochters komen net met hun vader uit de nachtmis waar traditiegetrouw de Paukenmesse van Haydn werd uitgevoerd. De organist was een goedspelende amateur, die uit het orgel wel noten wist te krijgen. De dochter, die zelf meezong in het koor, herinnert zich een passage met een driekwartsmaat, die op een draaiorgel geen slecht figuur zou hebben geslagen.

De kerstklokken, de kerstliederen, de bomvolle kerk, de feestelijke verlichting in de gewelven en de zang van het koor vormen in haar geheugen kleine afbeeldingen als in een fotogalerie.

Op de terugweg was het gaan sneeuwen en tegen de tijd dat ze de houten brug overliepen, die hun huis scheidde van de dorpsstraat, lag er al een wit kerstkleed uitgespreid over de daken van de huizen, de straten, steegjes en landerijen. Als honden hadden ze zichzelf uitgeschud voor de voordeur en waren de kamer ingelopen, waar de roodgloeiende kolenkachel zijn best deed om een aangename temperatuur te produceren.

De moeder was thuis gebleven om de kersttafel in orde te maken. Op deze tafel, verlicht door kaarsen staan wit brood en een zelfgebakken tulband. Ook de Moskovische tulband ontbreekt niet,  Dit is een zeer licht, op cake lijkend gebak, dat rijkelijk besmeerd wordt met roomboter. Voor deze gelegenheid hebben ze de boter zelf gekarnd. Gewoon verse melk van de boerderij net zo lang in een fles, met brede hals, schudden tot het karnemelk wordt. De boter komt dan vanzelf bovendrijven.  De jaarlijkse, zelfgebakken, rollade is door de slager in flinterdunne plakjes gesneden. Het is een kleine pan vol geworden.

Een vrolijk opgetuigde kerstboom met echte kaarsjes staat bij het raam; de preventieve emmer met water binnen handbereik.

Er zijn ook twee broertjes en een jonger zusje maar die staan niet op de foto.

Jaren later spreekt de man van de jongste zus nog over die tijd toen hij als vriend bij die kerstbroodmaaltijd aanwezig was, midden in de nacht, en hoe hij genoot van het zingen.

Nu even naar de vader. Hij zit niet op zijn gemak en draait wat heen en weer op zijn stoel.

Hij werpt besmuikte blikken naar de anderen die van hun eten en de sfeer zitten te genieten. De dochter weet al wat er gaat komen want het is ieder jaar hetzelfde (kerst)liedje. Eindelijk komt het er dan uit en zegt de vader: ”Kan het grote licht niet aan want ik kan niet zien wat ik eet”. De dochter kan zich niet herinneren of het licht dan ook meteen aanging, want er werd natuurlijk door de anderen tegen geprotesteerd. Wel was het altijd een kleine domper op de kerstvreugde.

Na de maaltijd worden er nog spelletjes gedaan. Van slapen komt niet zoveel want ’s morgens moet er weer gezongen worden in de kerk. Bovendien is er in de middag nog het kindjewiegen voor de kinderen en daarna naar opa, die op een flinke loopafstand woont Als ze geluk hebben speelt hij het Stille Nacht op zijn “mook”(accordeon).

Kerstmis 1960 is een van de pareltjes aan het snoer van herinneringen.

Het wordt bewaard in de schatkist van mijn geheugen.

Anna Eradus

December 2013

Bio van auteur:

Geboren en opgegroeid in Langedijk, Noordholland. In 1969 in Haarlem komen werken en wonen. Daarna dertig jaar in Hoofddorp gewoond. Nu sinds 4 jaar terug in Haarlem.

Dol op taal. Schrijft bij vlagen vanaf haar veertiende jaar korte verhalen en gedichten. Is bij een Haarlemse Schrijfclub van Nico v.d. Raad. De laatste tijd schrijft zij voornamelijk gedichten en deed dit jaar ook mee met twee Poëziewedstrijden. Bij de wedstrijd Bloeiend Zijpe behaalde zei een eerste prijs. Een gratis vliegles boven de bloeiende bollenvelden.

Er zijn gedichten van haar geplaatst in het Straatjournaal, Het Haarlems Dagblad, de bundel Ontmoetingen van TOP (Toestanden op Podium), Bemmel en in de Nieuwsbrief Vrienden van Hans Kox, een Haarlemse componist. Anna deed ook twee keer mee met de Haarlemse Dichtlijn, die elk jaar op Hemelvaartsdag plaatsvindt.